۲۳
تیر ۱۴۰۲
لوله کاروگیت عموماً در دو نوع پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) و پلی پروپیلن (PP) برای کاربردهای مختلف در دسترس است. کاربرد اصلی لولههای کاروگیت در سیستمهای ثقلی جمعآوری آبهای سطحی، فاضلاب شهری و انتقال سیال با فشار پایین است. البته این محصول در کاربردهای دیگری که توسط مهندس طراح، مناسب تشخیص داده شود نیز استفاده میشود. در این مقاله از سایت آبانگاه به مطالبی دربارۀ الزامات نصب و نحوه اتصال لوله های کاروگیت خواهیم پرداخت.جهت اتصال قطعات پلی اتیلن به روش پیچ یا جوشکاری میتوانید از فلنج استفاده نمائید، جهت خرید فلنج با کارشناسان آبانگاه صنعت باران تماس حاصل فرمائید.
بخش اول) مدیریت و رسیدگیهایی که باید در محل پروژه انجام گیرند.
۱-توصیههای قبل از تخلیه لوله کاروگیت پلیاتیلنقبل از هر چیز اگر در سفارش شما مغایرتی وجود دارد، باید با توزیعکننده یا پرسنل خدمات مشتری تماس بگیرید. در غیر این صورت، قبل از تخلیه لوله کاروگیت به نکات زیر توجه فرمایید:
• لولههای کاروگیت را به یک منطقه صاف و هموار عاری از سنگ و آوار در محل پروژه حمل کنید.
• حتماً کمیت و کیفیت بار قبل از تخلیه بررسی شود. از آنجا که ممکن است یک سری آسیبهای احتمالی ناشی از حمل و نقل یا تخلیه به وجود آمده باشد، لولهها را به دقت بررسی کنید. برای آشنایی با روش حمل لوله های پلی اتیلن تک جداره مقاله قرار اده شده در سایت را در این رابطه بخوانید.
• اگر اقلام آسیبدیده یا کسری در بار وجود دارد، این مورد را در رسید تحویل یادداشت کنید.
• در صورتی که لولهای دچار آسیبدیدگی است، آن را نگهداری کرده و سعی کنید از آسیب بیشتر آن جلوگیری به عمل آورید. برای برگشت لولههای آسیبدیده با پرسنل خدمات مشتری تماس بگیرید.
یکی از مهمترین مواردی که در الزامات نصب و نحوه اتصال لوله های کاروگیت اهمیت دارد، نکات بارانداز است که در ادامه آنها را خاطرنشان میکنیم.
• الزامات ایمنی و بهداشتی OSHA رعایت شود.
• لوله کاروگیت به هیچ وجه روی زمین سقوط نکند.
• از هر گونه ضربه به دهانه یا بدنه لوله کاروگیت خودداری شود.
• لوله کاروگیت با سایز ۱۸ اینچ (۴۵۰ میلیمتر) و کوچکتر این قابلیت را دارد که با دست جابهجا شود. اما لولههای بزرگتر برای جابهجایی نیاز به بیل مکانیکی به همراه تسمه نایلونی دارند.
• لوله ۳۶ اینچی (۹۰۰ میلیمتر) و قطر بزرگتر را با یک بند در دو نقطه، با فاصله تقریباً (۳ متر) از هم بلند کرده جابهجا میکنند.
• برای تخلیه لوله بستهبندی شده در پالت، تخلیه توسط لیفتراک نیاز است که پیمانکار باید کمکهای لازم را انجام دهد.
• از جرثقیل یا لیفتراک مستقیماً روی لوله یا داخل لوله استفاده نشود.
• برای جلوگیری از آسیب رسیدن به لولهها، در هنگام جابهجایی مراقب باشید دو سر لوله به چیزی برخورد نکند.
حتماً کمیت و کیفیت لولههای دریافتی را قبل از تخلیه بار بررسی کنید تا بعد از مشاهده هرگونه آسیبهای احتمالی ناشی از حمل و نقل یا تخلیه، برای بازگشت لوله کاروگیت اقدام کنید. در صورتی که برای جابهجایی نیاز به بیل مکانیکی یا ابزار دیگری باشد، نسبت به تهیۀ تجهیزات لازم اقدام کنید.
برای اطمینان از اینکه لولههای کاروگیت تحویلی به شما در طول انبارکردن در محل کار آسیب نمیبینند، این دستورالعملهای ساده را رعایت کنید:
• لولههای بستهبندینشده با پالت، در صورت نیاز به طور موقت در یک منطقه صاف و هموار انبار شوند.
• برای جلوگیری از فروریختن لولهها از الوارهای ایمن (یا بلوک) استفاده شود.
• عدم مهار کردن لولههایی که روی هم انباشته شدهاند ممکن است باعث ریزش لولهها و آسیب به لولهها یا جراحات انسانی شود. بنابراین در این موارد احتیاط لازم را داشته باشید.
• ارتفاع لولههای انباشته شده روی هم از حدود (۱٫۸ متر) بیشتر نباشد.
• لولهها را طوری روی هم قرار دهید که به کوپلر آسیب نرسد. برای این کار کافی است کوپلرها روی هم قرار نگیرند.
• در هنگام جابهجایی، برای جلوگیری از آسیب رسیدن به کوپلر انتهای لوله به چیزی کشیده نشود یا به چیزی برخورد نکند.
در ادامه به مهمترین نکاتی که برای حفر ترانشه باید به آنها دقت شود اشاره میکنیم. توجه داشته باشید که اطلاعات ارائه شده در این راهنمای نصب فقط به عنوان یک مرجع سریع در نظر گرفته شده است و الزامات مشخص شده در طرحهای پروژه را شامل نمیشود. حتماً برای آشنایی با الزامات دقیق نصب و نحوه اتصالات لوله کاروگیت به استانداردهای صنعتی رجوع کنید.
• ترانشه یا گودال باید به اندازه کافی عریض باشد. در این صورت، فضای کافی در اطراف لوله برای پر کردن با خاک مناسب وجود خواهد داشت.
• مهندس طراح ممکن است پهنای ترانشه را بر اساس شرایط خاصی که در محل وجود دارد تغییر دهد.
• برای نصب لولهها به صورت موازی، حتماً بین لولهها فضای کافی برای متراکم کردن خاک فراهم شود.
• مطابق جدول زیر برای لوله کاروگیت تا سایز ۲۴ اینچ یا ۶۰۰ میلیمتر باید فاصلهای برابر با ۳۰۰ میلیمتر در نظر گرفته شود. برای لولههای با قطر بیشتر از ۲۴ اینچ یا ۶۰۰ میلیمتر این فاصله باید به اندازه نصف قطر لوله باشد.
• کف گودال نباید حاوی سنگ بستر، لجن نرم یا زباله یا سایر موادی که در طولانیمدت استحکام خود را از دست میدهند باشد. این مواد خطراتی برای حفظ لوله در شرایط اولیه ایجاد میکنند و ممکن است باعث تخریب لوله شوند.
• اگر فونداسیون نامناسبی وجود دارد، قبل از ادامه نصب لوله باید برطرف شود.
• در مواردی که کف ترانشه ناپایدار است، پیمانکار باید تا عمق موردنیاز حفاری کرده و حفره را با مواد مناسبی که توسط مهندس پروژه مشخص شده است، جایگزین کند.
• اگر امکان دارد خاک اطراف وارد ترانشه شود، حتماً از ورقهای ژئوتکستایل برای جلوگیری از ریزش خاک داخل ترانشه استفاده شود.
اگر بدانید لوله کاروگیت چیست و با الزامات نصب و نحوه اتصال لوله های کاروگیت آشنایی داشته باشید، قطعاً میدانید که باکس ترانشه، یک منطقه کار ایمن برای نصب لوله در ترانشههای عمیق یا خاکهای ناپایدار است. هنگام استفاده از باکس ترانشه، همیشه از الزامات OSHA که در ادامه آورده میشود پیروی کنید.
• طول باکس باید متناسب با طول لوله باشد. طول نرمال لوله ۲۰ فوت (۶٫۱ متر) است؛ اگرچه میتوان طولهای کوتاهتری نیز ارائه کرد.
• فراهم کردن یک بستر ترانشه یا Subtrench مؤثرترین راه برای پیادهسازی سیستم استوار است که لوله به درستی در آن قرار میگیرد.
• بستر ترانشه نباید بیشتر از ۲۴ اینچ (۶۰۰ میلیمتر) بالاتر از کف ترانشه باشد. بستر باید با توجه به مشخصات طراحی درون ترانشه پر و فشرده شود.
• باکس را میتوان بدون اینکه روی پرکننده ترانشه تأثیری داشته باشد، در امتداد لبۀ بالایی بستر ترانشه کشید.
برای نصب باکس در جایی که بستر ترانشه وجود ندارد، کشیدن باکس تنها در صورتی باید انجام شود که به لوله آسیبی نرساند یا در پر کردن ترانشه اختلالی ایجاد نشود. در غیر این صورت، باید باکس را به صورت عمودی بلند نمود و در موقعیت جدیدی قرار داد.
برای نصب لولهها حتماً به فضای کافی برای متراکم کردن خاک نیاز است. اگر در محل نصب لوله هرگونه سنگ، لجن نرم یا زباله یا سایر موادی که در طولانیمدت استحکام خود را از دست میدهند باشد، نسبت به حذف این موارد از محل نصب لوله اقدام نمایید.
بیشتر بخوانید: آشنایی با مهمترین استانداردهای لوله کاروگیت
یکی از مهمترین مواردی که در بحث نحوه اتصال لوله های کاروگیت مطرح است، اتصال لوله توسط کوپلر است. برای لولههای کاروگیت که کوپلردار هستند، حتماً اتصال باید به درستی مونتاژ شود تا اطمینان حاصل شود محصول مطابق انتظارات عمل میکند. برای به دست آوردن یک اتصالات لوله کاروگیت با کیفیت یک سری مراحل باید دنبال شود که در ادامه آوردهایم. عدم رعایت این دستورالعملها ممکن است باعث به خطر افتادن کیفیت اتصال شود.
• لوله را با دست به آرامی به داخل ترانشه هدایت کنید و یا از تسمه نایلونی و تجهیزات لازم استفاده کنید.
• با بازرسی کامل داخل کوپلر، هرگونه شیء خارجی را بردارید.
• از یک پارچه تمیز، روغن مناسب و برس مخصوص برای تمیز کردن و روانکاری داخل کوپلر استفاده کنید.
• انتهای لوله دیگر را هم تمیز کنید.
• پوشش محافظ روی واشر را جدا کنید و در جای مناسب قرار دهید.
• از برخورد قسمتهای روغنکاری شده با خاک جلوگیری کنید. توجه داشته باشید که چسبیدن ذرات خاک میتواند به اتصال آسیب برساند.
• انتهای لوله را داخل کوپلر قرار دهید و تراز کنید. توصیه میشود همیشه لوله را به داخل کوپلر فشار دهید و نه برعکس.
• مراقبت باشید که لوله در طول مونتاژ از محل خارج نشود.
• در برخی از پروژهها ممکن است نیاز باشد اتصال برای مدت کوتاهی، بلافاصله پس از قرار دادن برای تنظیم صحیح واشر در جای خود ثابت شود.
۱-اتصال دستی لوله کاروگیت به کمک بلوک چوبی:
نحوه اتصال لوله های کاروگیت به صورت دستی و با کمک بلوک چوب طی مراحل زیر انجام میشود:
• ابتدا سر بدون کوپلر لوله را داخل کوپلر لولۀ دیگر قرار دهید.
• یک بلوک چوبی را برای محافظت از لوله کاروگیت به صورت افقی در انتهای لوله قرار دهید.
• در پایان به بلوک چوبی فشار وارد کنید تا زمانی که لوله به طور کامل وارد کوپلر شود.
استفاده از بلوک چوبی برای جلوگیری از آسیب رسیدن به لوله
این روش برای لولههایی با سایز بزرگتر که اتصال آن توسط انسان و بلوک چوبی غیرممکن است، انجام میشود. اتصال لوله کاروگیت با بیل مکانیکی طی مراحل زیر انجام میگردد:
• انتهای لوله را مثل روش قبل در کوپلر قرار دهید.
• سپس بلوک چوبی را به صورت افقی در انتهای لوله قرار دهید.
• با استفاده از بیل مکانیکی به آرامی و با احتیاط به بلوک چوبی فشار وارد کنید تا لولههای کاروگیت به هم متصل شوند.
نحوه اتصال لوله های کاروگیت به همراه بیل مکانیکی و زنجیر طی مراحل زیر انجام میشود:
• ابتدا تسمۀ نایلونی را دور لوله بپیچید و لوله ۳۶ اینچ (۹۰۰ میلیمتر) یا بزرگتر را در دو نقطه، تقریباً به فاصله ۳ متر از هم بردارید.
• انتهای دیگر تسمه را به بیل مکانیکی قلاب کنید.
• در مرحلۀ بعد اپراتور باید تسمه را با دقت به سمت کوپلر لوله فشار دهد. این اعمال فشار تا زمانی ادامه پیدا میکند که لوله به طور کامل در کوپلر قرار گیرد. سپس لوله به طور مستقیم به کوپلر میخورد تا از ناهمترازی جلوگیری به عمل آید.
• سطح لوله را تا زمان اتصال کامل نگه دارید.
روشهای دیگری نیز برای اتصال لوله کاروگیت وجود دارد که در این میان میتوان به اتصال دستی لوله کاروگیت به کمک بلوک چوبی، اتصال لوله کاروگیت با بیل مکانیکی و اتصال لوله کاروگیت به همراه بیل مکانیکی و زنجیر اشاره کرد.
نحوه نصب لوله های کاروگیت کوپلردار میتوان از روش ایجاد شیار استفاده کرد. در این فرایند، برای جلوگیری از آسیب تصادفی به کوپلر در انتهای لوله یک شیار ایجاد میشود. به منظور جلوگیری از فشار بیش از حدِ جداره خارجی لوله به داخل کوپلر و ایجاد آسیب به آن، میتوان از این روش استفاده کرد. در صورتی که کوپلر به طور مستقیم فشار داده نشود، نیازی به اجرای این فرایند نیست. ایجاد این شیار در لوله کاروگیت در همه اندازهها توسط سازنده انجام میشود. یا اینکه خودتان هم میتوانید در محل پروژه آن را انجام دهید. این فرایند سه مرحلۀ اصلی دارد:
• بخشی از انتهای لوله به طول پنج شیار کاروگیت را برش دهید.
• با استفاده از اره، یک نوار باریک با عرض مشخص از دیواره لوله را جدا کنید.
• برای استفاده از این روش به جداره لوله فشار وارد کنید تا قطر خارجی لوله با قطر داخلی کوپلر مطابقت پیدا کند.
عرض این نوار به قطر لوله بستگی دارد که جزئیات آن در جدول زیر آمده است:
سیستمهای فاضلاب و زهکشی اغلب شامل اتصال لولههایی با متریال یا اندازههای مختلف است. یعنی ممکن است در یک سیستم از لوله کاروگیت پلی اتیلن در کنار لولههای بتنی استفاده شود و یا تغییر در سایز لولهها را داشته باشیم. روشهای انجام این کار اغلب با توجه کیفیت اتصالات مورد نیاز محدود میشوند.
یکی از روشهای بسیار متداول برای اتصال انواع مختلف لولههای هم اندازه و در برخی موارد با اندازههای مختلف، استفاده از «کولار بتنی» است. اگرچه این طوقه بتنی حداقل کیفیت اتصال را فراهم میکند، اما کیفیت اتصال در نهایت به مهارت و نحوه اجرای آن بستگی دارد.
ساخت کولار بتنی با چسباندن دو انتهای لوله به یکدیگر و پیچیدن محل اتصال با نوار «ژئوتکستایل» برای جلوگیری از ورود خاک و بتن انجام میشود. سپس فرایند بتنریزی به شکلی که طوقه هر دو انتهای لوله را بپوشاند انجام میگیرد.
در ضمن، میتوان از اتصالات یا آداپتورهایی استفاده کرد که به طور خاص برای تغییر متریال یا سایز لوله طراحی شدهاند. خوشبختانه مجموعه وسیعی از اتصالات طراحی شده برای انتقال مستقیم از یک نوع لوله به نوعی دیگر در دسترس هستند. در موارد دیگر ممکن است نیاز باشد که اتصالات در ترکیب با واشر یا کوپلر تولید شده توسط سازندهای دیگر استفاده شود.
تغییر نوع خط لوله در این روش اتصال، کیفیت و کارایی بالاتری نسبت به کولار بتنی فراهم میکند.
منهولها را میتوان برای تغییر در متریال لوله، اندازه، زاویه، جهت و ارتفاع آن استفاده کرد. اگرچه منهولها میتوانند گرانتر از سایر گزینهها باشند، اما علاوه بر تغییر در مواد و اندازه لوله، تغییرات درجه و جهت را نیز ممکن میسازند. به عنوان مثال اتصال لوله پلی اتیلن به منهول امکان پذیر است.
برای مشخص شدن اینکه آیا برای یکی از تغییرات یا همه تغییرات خط لوله نیاز به منهول است یا خیر، باید به استانداردها و مقررات محلی رجوع شود. برای درک روشهای قابل قبول اتصال لولههای پلیمری به منهولها به شکل زیر توجه کنید.
یکی از مواردی که در یادگیری نحوه اتصال لوله های کاروگیت از اهمیت بالایی برخوردار است، روش مونتاژ واشر کوپلر است. هنگامی که طول استاندارد لوله باید برش داده شود تا قابلیت استفاده و کاربرد داشته باشد، دستورالعملهای زیر عملکرد مناسب اتصالات را تضمین میکنند.
• فقط قسمت انتهای لوله کاروگیت یا اسپیگات قابل برش دادن است.
• وسط شیار اولین کاروگیت باید با اره به صورت کامل برش داده شود.
• برادههای پلاستیکی باقیمانده از برش را از اره جدا کنید.
• عدم بریدن صاف لبه لوله ممکن است یکپارچگی اتصال را به خطر بیندازد.
• اولین شیار را از انتهای لوله تمیز کنید. این جایی است که واشر قرار خواهد گرفت.
• واشر را با دو دست بگیرید تا لیبل واشر رو به شما باشد.
• واشر را به داخل اولین شیار لوله کاروگیت که از پایین شروع میشود، بکشید.
• توجه نمایید که کشیدن واشر به سمت بالا برای انطباق با شیار آسانتر است.
• واشر را با دست در اولین شیار کاروگیت قرار دهید.
• مطمئن شوید که لیبل روی واشر رو به بالا و به سمت انتهای لوله است.
به منظور مونتاژ اتصالات (اتصالات کوپلردار ضد ورود خاک، اتصالات ضد آب و کوپلرهای تعمیری) به نکات زیر توجه داشته باشید:
• قبل از قرار دادن لوله کاروگیت در ترانشه، لوله را به طول مورد نیاز از قسمت وسط شیار کاروگیت برش دهید.
• قطعات پلی اتیلن باقیمانده از برش اره را تمیز کنید. توجه داشته باشید که عدم حذف این موارد اتصال را به خطر میاندازد.
• کوپلر را از انتهای لوله که اتصالات به آن وصل میشوند خارج کنید. کوپلر برای جلوگیری از ورود خاک به محل اتصال در هنگام مونتاژ کمک میکند.
• توجه داشته باشید که واشرها باید مطابق با روش استاندارد مونتاژ واشر نصب شوند.
• با استفاده از پارچه تمیز یا برس واشری که در معرض دید است را با روانکننده روغنکاری کنید.
• اجازه ندهید بخش روغنکاریشده به جایی برخورد کند. چراکه مواد خارجی میتوانند به سطح بچسبند و اتصال را به خطر بیندازند.
• اتصالات را بررسی کنید و هرگونه مادۀ خارجی را حذف کنید.
• داخل کوپلر را روغنکاری کنید.
• اتصالات را با انتهای لوله تراز کنید.
• در صورت نیاز از بلوک چوبی استفاده کنید.
• مراقب باشید که به لوله یا اتصالات آسیبی وارد نشود.
• مطمئن شوید که لوله صاف است.
• برای ایجاد محیط مناسب در زیر اتصالات باید توجه ویژهای به بستر ترانشه داشته باشید.
تا این قسمت از مقاله نحوه اتصال لوله های کاروگیت با اندازه یا نوع متفاوت، اجرای اتصالات منهول و همچنین مونتاژ واشر کوپلر و دیگر اتصالات بررسی شد که هر یک از این مباحث توصیههای دقیقی وجود دارد که باید به آنها دقت شود
همانطور که تا اینجای مقاله دیدیم، مبحث ترانشه در نحوه اتصال لوله های کاروگیت اهمیت بالایی دارد. اگر لولههای کاروگیت پلی اتیلن و پرکننده مناسب در ترانشه ترکیب شوند، تحمل بارهای ترافیکی تضمین خواهد شد. نصب و اتصال صحیح لولهها نیز تضمینکنندۀ یک سیستم با عملکرد عالی و طول عمر بالاست. در ادامه به بررسی مشخصات خاک پرکنندۀ ترانشه میپردازیم.
• مواد موجود در محل اجرای خط لوله ممکن است برای استفاده در پر کردن ترانشه قابل قبول باشند، با این حال توجه داشته باشید که الزامات مذکور در طبقهبندیهای استاندارد را فراهم آورند.
• خاک درجهبندیشده، سنگ خردشده و شن میتوانند در اطراف لوله ریخته شوند. توجه داشته باشید که فضاهای خالی باید به نحوی حذف شوند.
• ماسه غیرچسبنده و مخلوطهای شن و ماسه، باید به ترتیب تا حداقل تراکم استاندارد ۸۵% و %۹۰ فشرده شوند.
• مواد غیرآلی، شنی، ماسهای یا گلی برای ترانشه مجاز نیستند.
• پرکنندههای روان نیز یکی دیگر از مواد پرکننده قابل قبول هستند. در برخی موارد ممکن است ناهمترازی یا شناوری لوله رخ دهد که اقدامات احتیاطی اضافی مانند مهار کردن لوله باید اجرا شود.
اگر آبهای زیرزمینی یا آبهای سطحی در محل پروژه وجود دارد، برای حفظ پایداری خاک پرکننده ترانشه، سعی کنید سطح آب را با اجرای فرایند تخلیه مناسب، زیر ترانشه نگه دارید. در این صورت اطمینان حاصل خواهد شد که ترانشه پایداری مناسب را دارد.
اگر خاک پرکننده قادر به تحمل بارهای وارده نیست، پرکننده مناسب را جایگزین کرده و آن را فشرده و تراز کنید. در بحث ساختار ترانشه نیز یک سری توصیهها وجود دارد که لازم است به آنها دقت کنید. شکل زیر ساختار یک ترانشۀ معمول را نشان میدهد.
• برای برآورده ساختن الزامات پروژه، پرکنندهها را لایهلایه درون ترانشه ریخته و فشرده کنید. توجه داشته باشید که لولههای با قطر بزرگ، برای رسیدن به تراکم مناسب ممکن است به ارتفاع لایه کمتر از ارتفاع نرمال نیاز داشته باشند.
• از ضربه زدن به لوله با تجهیزات فشردهسازی خودداری کنید.
• لوله های ۴ اینچ تا ۴۸ اینچ (۱۰۰ تا ۱۲۰۰ میلیمتر) که بار ترافیکی H25 به آنها وارد خواهد آمد نیاز به پر شدن نهایی تا ارتفاع ۱۲ اینچ (۳ / ۰ متر) بالاتر از پرکننده اولیه را دارند. در این حالت، حداقل ۱۲ اینچ (۳ / ۰ متر) پوشش روی لوله ایجاد خواهد شد.
• لولههای ۶۰ اینچی (۱۵۰۰ میلیمتر) که ترافیک H-۲۵ را دریافت میکنند، نیاز به پرکننده نهایی ۲۴ اینچی (۶/۰ متر) بالاتر از پرکننده اولیه را دارند. در این حالت، حداقل ۲۴ اینچ (۰٫۶ متر) پوشش روی لوله ایجاد میشود.
• توجه داشته باشید پارامتر حداقل پوشش، ممکن است در مناطقی که ترافیک سبک دارند یا به ندرت ترافیک وجود دارد کمتر باشد. این شرایط ابتدا باید توسط سازنده لوله بررسی شود.
تا اینجا به نکات اصلی نحوه نصب لوله های کاروگیت اشاره کردیم. حتماً به این نکته توجه داشته باشید که از منظر کاربرد نمیتوان تمام موقعیتهای منحصر به فرد را پیشبینی کرد. با این حال در ادامه به چندین الزامات متداول دیگر میپردازیم که ممکن است ابهامات و سؤالات شما را پوشش دهند.ضمنا میتوانید جهت استعلام قیمت لوله مانیسمان جهت مصارف مختلف با کارشناسان آبانگاه صنعت باران تماس حاصل فرمائید.
• برای موقعیتهایی که در معرض حرکت وسایل نقلیه ساختمانی نسبتاً سبک هستند، حداقل معیارهای پوشش برابر است با ۱۲ اینچ (۰٫۳ متر) و ۲۴ اینچ (۰٫۶ متر) که قبلاً مورد بحث قرار گرفت.
• جدول زیر بارهای مکانیکی اعمال شده روی سطح و حداقل پوشش مربوطه برای آن بار مکانیکی را نشان میدهد. توجه داشته باشید که این موارد فقط به صورت موقت مجاز هستند و فقط باید در طول ساخت و ساز به کار گرفته شوند. پروژههای به اتمام رسیده همیشه باید حداقلها را داشته باشند.
• پوشش حداقل ۱۲ اینچ (۰٫۳ متر) برای قطرهای ۴ اینچ تا ۴۸ اینچ (۱۰۰ تا ۱۲۰۰ میلیمتر) و پوشش حداقل ۲۴ اینچ (۰٫۶ متر) برای قطرهای ۶۰ اینچ (۱۵۰۰ میلیمتر) تعیین شده است.
• خودروهایی که از معیارهای جدول تجاوز میکنند، نباید اجازه تردد در محل نصب لوله را داشته باشند.
• مناطقی که ترافیک تجهیزات ساختمانی سنگین بین ۳۰ تا ۶۰ تن دارند، حداقل به ۳ فوت (۰٫۹ متر) پوشش نیاز دارند. بارهای مکانیکی بالاتر، بسته به میزان بار مکانیکی نیاز به پوشش بیشتر از ۳ فوت (۰٫۹ متر) دارند.
• در صورت عدم وجود پوشش کافی، مصالح فشرده و متراکم خاکی را روی لوله قرار دهید. با این کار اطمینان حاصل میکنید که حداقل پوشش مورد نیاز برای بار مکانیکی در طول ساخت و ساز فراهم شده است.
حداکثر عمق دفن لوله کاروگیت، تحت تأثیر نوع پرکنندۀ ترانشه در اطراف لوله است. حداکثر محدودیت پوشش برای لوله پلی اتیلن کاروگیت که یکی از انواع لوله پلی اتیلن است، مطابق با الزامات AASHTO M252، M294 و ASTM F2306 اجرا میشود. حداکثر محدودیت پوشش برای لولههای کاروگیت مطابق با الزامات ASTM F2881 و AASHTO M330 a اجرا میگردد. توجه داشته باشید که اعمال بارهای بیشتر امکانپذیر است؛ اما نیاز به بازبینی توسط دپارتمان مهندسی لوله دارد.
• لولههای پلی اتیلن کاروگیت، گاهی اوقات به صورت عمودی برای استفاده به عنوان هندهول یا منهول و کاربردهای مشابه نصب میشوند.
• پرکننده ترانشه باید حداقل ۱۲ اینچ (۳۰۰ میلیمتر) به طور کامل در اطراف ساختار عمودی فشرده شود.
• توصیههای مربوط به مواد پرکننده ترانشه با توصیههای مربوط به نصب افقی لوله کاروگیت یکسان است. تراکم سطوح و حداکثر الزامات باید کاملاً رعایت شود.
• ارتفاع سازه عمودی نباید از ۸ اینچ (۲٫۴ متر) بیشتر شود؛ مگر اینکه دپارتمان مهندسی طرح را بررسی و تأیید کند.
• اگر بار ترافیکی روی یک سازۀ عمودی اعمال شود، باید برای انتقال بار به داخل زمین از دال بتنی مشابه آنچه در شکل زیر نشان داده شده استفاده شود.
• اگر از قابهای چدنی نگهدارنده دریچه یا درپوش استفاده میشود، این تجهیزات باید روی دال بتنی یا سازهای مشابه قرار گیرند تا وزن قاب، دریچه یا درب به جای لوله عمودی، به داخل زمین منتقل شود.
• همچنین ممکن است محدودیتهای دیگری نیز بسته به عملکرد وجود داشته باشد. برای اطلاعات بیشتر با مهندسین مشاور آبانگاه صنعت باران تماس بگیرید.
برای جلوگیری از شناوری لوله کاروگیت باید روی آن پر شود. جدول زیر حداقل ارتفاع پر کردن روی لوله کاروگیت را برای ابعاد مختلف نشان میدهد.
در محل بدون بارهای ترافیکی برای تعمیر لولههای ۴ تا ۳۰ اینچ (۱۰۰ تا ۷۵۰ میلیمتر) با ناحیه آسیبدیدگی کمتر از ۱۰ درصدِ قطر لوله، از کوپلر دوتکه استفاده میشود. روش ترمیم در مراحل زیر توضیح داده شده است:
• کوپلر دوتکه در اطراف بخش آسیبدیدۀ لوله متمرکز میشود.
• کوپلر را دور لوله قرار داده و تسمههای نایلونی را محکم کنید.
• به دقت ترانشه را پر کرده و فشرده کنید تا پشتیبانی مناسب برای لوله و کوپلر به عمل آید.
برای تعمیر لولههای ۴ تا ۶۰ اینچ (۱۰۰ تا ۱۵۰۰ میلیمتر) با سطح آسیبدیدۀ کمتر از ۲۵ درصد قطر لوله، مطابق مراحل زیر از طوقه بتنی استفاده کنید:
• ناحیه زیر قسمت آسیبدیدۀ لوله را حدود ۶ اینچ (۰٫۱۵ متر) حفاری کنید.
• ناحیه آسیبدیده را با یک ورق «ژئوتکستایل» بپیچید تا قسمت مورد نظر را کاملاً بپوشاند.
• در صورت لزوم، بخش آسیبدیده را محکم یا مهار کنید.
• قسمت آسیبدیدۀ لوله را با کولار بتنی بپوشانید.
• داخل ترانشه را با دقت پر کنید.
برای آببندی خارجی لولههای ۴ تا ۶۰ اینچ (۱۰۰ تا ۱۵۰۰ میلیمتر) از ماستیک برای پوشاندن بخش کوچکی از لوله استفاده میشود. این نوار خود ترمیمشونده است و دور بخش آسیبدیده میپیچد. یک کاغذ پوستی محافظ از پشت نوار برداشته میشود تا سطح ماستیکِ چسبنده را در معرض دید قرار دهد. سپس نوار به کل محیط لوله میچسبد و تسمههای روی باند برای آببندی قطعی فشرده میشوند.
برای تعمیر لولههای ۱۲ تا ۲۴ اینچ (۳۰۰ تا ۶۰۰ میلیمتر) کوپلینگ لغزنده PVC توصیه میشود. کوپلینگ لغزشی PVC معمولاً زمانی استفاده میشود که یک بخش آسیبدیده از لوله بریده شده و از مسیر موجود برداشته شود. کوپلینگها برای اتصال دو سر لوله یک اتصال دو سر کوپلر ایجاد میکنند.
برای لولههای ۱۲ تا ۶۰ اینچ (۳۰۰ تا ۱۵۰۰ میلیمتر) تعمیر ضد آب لوله با یک طوقه بتنی انجام میشود. این طوقه برای اکثر آزمایشهای هیدرواستاتیک با الزام عدم نشتی قابل تست است. فرایند نصب کولار بتنی شامل ساخت قالبی در اطراف ناحیه تعمیر و پوشاندن آن در بتن است. یک کوپلر قبل از ریختن بتن در اطراف محل تعمیر با ورق ژئوتکستایل پیچیده میشود تا از نفوذ بتن به لوله جلوگیری به عمل آید.
واشرهای واتر استاپ، خارج از کوپلر به سمت لبه خارجی جداره بتنی نصب میشوند. به طور کل، تقریباً ۶ اینچ (۱۵۰ میلیمتر) در زیر لوله حفاری میشود تا امکان استفاده مناسب از کوپلر و پوشش بتنی فراهم شود.
برای تعمیرات اتصالاتی که به درستی مونتاژ نشدهاند در لولههای ۴ تا ۶۰ اینچ (۱۰۰ تا ۱۵۰۰ میلیمتر) میتوان از روش تزریق شیمیایی مناسب استفاده کرد. دوغاب شیمیایی یک طوقه ضد آب در اطراف نشتی لولهها و اتصالات ایجاد میکند.همچنین با توجه به مقاومت بالای لوله پلی اتیلن مخصوص گازرسانی در برابر مواد شیمیایی میتوانید از این محصول برای گاز رسانی بین شهری استفاده نمائید.
برای تعمیر ناحیه آسیبدیده از داخل در لولههای ۱۸ تا ۶۰ اینچ (۴۵۰ تا ۱۵۰۰ میلیمتر) میتوان از روشهای آببندی داخلی استفاده کرد. آببندی مکانیکی داخلی معمولاً از یک نوار فلزی با یک واشر لاستیکی تشکیل شده است. این لاستیک منبسط میشود تا با دیواره داخلی لوله مطابقت لازم را داشته باشد.
یکی از موارد مهمی که در بحث نحوه نصب و اتصال لوله های کاروگیت مطرح بوده، بازدید میدانی است. به طور معمول، برای شناسایی انحراف بیش از حد لوله از مشاهده بصری استفاده میشود. بعد از مشاهده بصری اگر مشخص شود که آزمایشات اضافی برای سیستم ضروری است، باید از معیارها یا روشهای زیر استفاده کرد:
پس از نصب لوله بخشهایی از لوله ممکن است برای نشتی آزمایش شوند. در صورت نیاز، لوله باید با نفوذ آب یا فشار هوا آزمایش گردد. روش تست باید مطابق با استاندارد ASTM F2487 برای آب و F1417 یا F3058 برای هوا باشد.
در صورت لزوم، میزان خمسازی لوله را میتوان ظرف ۳۰ روز پس از نصب با کشیدن سنبه داخل لوله نصبشده، آزمایش کرد. تستهای انحراف، فقط نتایج قبولی یا شکست را نشان میدهند و ممکن است نتایج گمراهکنندهای ارائه دهند. بنابراین لازم است قبل از حفاری، بررسی بیشتری انجام دهید تا مطمئن شوید که مشکل ناشی از مواد خارجی در لوله، اتصال با انحراف کم یا شرایط مشابه دیگر نیست.
جمعبندی
لوله پلیاتیلن کاروگیت یکی از انواع محبوب در میان لولههای پلیمری است که برای انتقال آب، فاضلاب و سایر مواد به کار میرود. قیمت لوله کاروگیت و به صرفه بودن آن نسبت به سایر انواع لوله ها و همچنین مشخصات مکانیکی لوله کاروگیت کاربرد آن را در صنایع مختلف گسترده کرده است.
همانطور که در این مقاله دیدیم، فرایند نصب و نحوه اتصال لوله های کاروگیت شامل مراحل مختلفی است که لازم است هر یک از آنها به درستی و مطابق با الزامات استاندارد انجام گیرند. در ابتدا باید نوع و اندازه لوله، عمق و شیب لوله، نیاز به ترانشه و اتصالات خاص و… بررسی شود. سپس لولهها به طول مورد نیاز برش داده شده و در منطقه قرار گیرند. در صورتی که در هر یک از مراحل نصب لوله کاروگیت با سوال یا ابهامی مواجه شدید، با کارشناسان آبانگاه تماس بگیرید.
دیدگاه شما