فلنج فولادی

مباحثی مانند قیمت و خرید فلنج‌ فولادی به دلیل کاربرد اساسی و ویژگی‌های منحصربه‌فردی که این قطعه دارد، همواره مورد توجه خریداران و پیمانکاران بوده است.

این مقاله با هدف بررسی جامع انواع فلنج فولادی، روش‌های تولید و نکات خرید آن تهیه شده است. ما در این مطلب به تحلیل و بررسی مشخصات فنی فلنج‌های فولادی می‌پردازیم و نقش اساسی این اجزا را در پایداری خطوط لوله صنعتی و شهری مورد بررسی قرار خواهیم داد. با ما همراه باشید.

فلنج فولادی چیست؟

فلنج فولادی (Steel Flange) یک نوع اتصال یا رابط مورد استفاده در خطوط لوله است که برای اتصال‌دهی لوله‌ها به یکدیگر یا لوله‌ها به تجهیزات صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این اجزا معمولاً به صورت یک حلقه یا دیسک دایره‌ای با یک یا چند سوراخ تولید می‌شوند.

خرید فلنج با توجه به ابعاد خط لوله و همچنین فشار کاری و دیگر مشخصات فنی انجام می‌گیرد. امروزه بیشتر فلنج‌های فولادی از فولاد کربنی یا فولاد ضدزنگ تولید می‌شوند. البته آلیاژهای دیگری نیز در بازار وجود دارد که هر یک خاصیت‌ها و کاربردهای خاص خودشان را دارند.

وظیفه اصلی فلنج فولادی، ایجاد یک اتصال قوی و ایمن بین دو لوله یا یک لوله و تجهیزات صنعتی مختلف است. این اتصالات را می‌توان با استفاده از پیچ یا جوشکاری به شبکه لوله متصل  نمود. اما خرید فلنج فولادی در اکثر موارد از نوع جوشی انجام می‌گیرد. چراکه می‌تواند خواصی مانند استحکام بالا، ضد نشتی بودن و ضدضربه بودن را فراهم آورد.

مزایای فلنج فولادی

فلنج فولادی مزایا و ویژگی‌های خاصی دارد که آن را به انتخابی مطلوب برای پروژه‌های مختلف تبدیل کرده است. این مزایا عبارت‌اند از:

• ایجاد اتصالات محکم و بدون درز
• قابلیت استفاده در صنایع حساس مانند نفت و گاز، پتروشیمی و آب و فاضلاب
• استحکام فوق‌العاده به دلیل ساخته‌شدن از جنس فولاد با کیفیت بالا
• مقاومت در مقابل فشار، حرارت و خوردگی
• قابلیت استفاده در شرایط سخت صنعتی و آب‌وهوایی
• انعطاف‌پذیری از نظر کاربرد (قابلیت استفاده برای انواع مختلف لوله‌ها و تجهیزات)
• دوام و طول عمر بالا به علت مقاومت فوق‌العاده در برابر آسیب‌های محیطی و خوردگی
• مقاومت در برابر نوسانات دمایی
• قابلیت اتصال به لوله‌های تولید شده با متریال مختلف (فولاد، پلی‌اتیلن، PVC و…)
• قابلیت تعویض و تنظیم آسان (خصوصاً در انواع پیچی)
• قابلیت استفاده در سیستم‌های آتش‌نشانی

کاربردهای فلنج فولادی

خرید فلنج‌ فولادی برای کاربردها و صنایع مختلفی انجام می‌گیرد. بعضی کاربردهای اساسی فلنج‌‌های فولادی عبارت‌اند از:

• صنایع نفت و گاز (اتصال‌دهی میان لوله‌ها، شیرها، پمپ‌ها و سایر تجهیزات)
• صنایع شیمیایی و پتروشیمی (استفاده به عنوان اتصالات میان لوله‌ها، تجهیزات و واحدهای پردازشی)
• آب و فاضلاب (ایجاد اتصالات بدون درز و مستحکم میان لوله‌ها، شیرها و تجهیزات مختلف)
• صنایع ساختمانی (استفاده به عنوان اتصالات میان لوله‌ها، شیرها، پمپ‌ها و سیستم‌های HVAC، گرمایشی، تهویه و تهویه مطبوع)
• صنایع دریایی (استفاده به عنوان اتصالات میان لوله‌ها، شیرها و تجهیزات در سازه‌های دریایی همچون کشتی‌ها و پلتفرم‌های نفتی)
• صنایع غذایی (اتصال‌دهی ایمن و بدون درز لوله‌ها و سیستم‌های تولید و فرآوری مواد غذایی)
• صنایع دارویی (برای اتصال لوله‌ها، شیرها و تجهیزات تولید دارو با رعایت شرایط بهداشتی و استانداردهای پزشکی)
• صنایع خودروسازی (استفاده در سیستم‌های سرمایشی، سوخت‌رسانی و خطوط هیدرولیک خودرو)
• صنایع برق، الکترونیکی و مخابرات (قابل استفاده در سیستم‌های تهویه الکترونیکی در سازه‌های عظیم برق و مخابرات)

انواع روش‌های تولید فلنج فولادی

روش تولید فلنج فولادی اهمیت زیادی دارد. چراکه بر کیفیت نهایی و عملکرد این اتصالات صنعتی تأثیر مستقیم می‌گذارد. مطمئناً استفاده از روش‌های تولید پیشرفته و دقیق به تولید فلنج‌های با کیفیت بالا و مقاوم در برابر فشار، حرارت، و خوردگی منجر خواهد شد. برای تولید فلنج‌های فولادی از 3 روش عمده استفاده می‌شود که در ادامه آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.

●      فورجینگ (Forging)

در این فرایند، فلنج فولادی با استفاده از مقاطع دایروی فورج می‌شود و پس از تراشکاری برای کاربرد نهایی آماده می‌گردد. فورج (یا آهنگری) یک روش تولید قطعات فلزی است که قطعه فلزی با کوبش و اعمال فشار در درجه حرارت بالا، خواص مکانیکی مطلوب را پیدا می‌کند. برای تولید فلنج فولادی با فرایند فورجینگ، از استاندارد ASTM A105 استفاده می‌شود.

●      ریخته‌گری  (Casting)

در این روش، ابتدا مذاب فلز به درون قالب ریخته‌گری فلنج ریخته می‌شود پس از سرمایش مذاب، قطعۀ نهایی شکل می‌گیرد. اینجا نیز لازم است برای آماده شدن قطعه جهت کاربردهای مختلف، عملیات تراشکاری روی قطعه ریختگی صورت گیرد. همچنین ممکن است قطعه دارای نقص‌های کریستالوگرافی یا ناهمگنی ساختاری باشد. به همین منظور، لازم است از فرایندهای عملیات حرارتی نیز استفاده شود.

●      نورد (Rolling)

در این روش، فلنج به شکل مستقیم از ورق فلزی تولید می‌گردد. جالب است بدانید بیشتر فلنج‌های PN عرضه شده در بازار از این فرایند تولید می‌شوند. استفاده از فرایند نورد ورق فلزی باعث می‌شود در این فلنج‌ها احتمال وجود نقوص و تخلخل کاهش یابد. به همین دلیل، تولید فلنج با روش نورد، منطقی‌تر از روش ریخته‌گری است. برای تولید فلنج‌های نوردی معمولاً از متریال فولاد ST37 استفاده می‌شود.

استانداردها و مشخصات فنی تولید فلنج فولادی

یکی از مواردی که در خرید و قیمت فلنج فولادی مطرح است، به‌کارگیری استانداردهای صنعتی در تولید آن است. فلنج‌هایی که در تولیدشان استانداردهای ملی و بین‌المللی رعایت شده باشند، ارزش خرید بیشتری دارند و همچنین طول عمر بالاتری خواهند داشت.

بر اساس استانداردهای بین‌المللی، فلنج‌ها کلاس‌های فشاری 75، 150، 300، 600، 900، 1500 و 2500 دارند. البته لازم به ذکر است که در استانداردهای API انواع فلنج مقاومت فشاری بیشتری داشته و در کلاس‌های 2000، 3000، 5000، 10000 و 15000 به تولید می‌رسند.

در جدول زیر مهم‌ترین استانداردهای تولید فلنج فولادی را معرفی کرده‌ایم که می‌توانید برای کسب اطلاعات تکمیلی از آن‌ها استفاده کنید.

استاندارد	کاربرد
ASTM A105	تولید فلنج با فولاد کربن فورج شده
ASTM A182	تولید فلنج با فولاد ضدزنگ فورج شده
ASTM A350	تولید فلنج با فولاد آلیاژی فورج شده با چقرمگی بالا کاربردی در دماهای پایین
ASTM A694	تولید فلنج با فولاد آلیاژی فورج شده دارای خواص مکانیکی ویژه
ASME B 16.5	کلاس‌های فشاری و شرایط کاربردی متداول‌ترین انواع فلنج
ASME B16.47 و ASME B16.9	مشخصات ابعادی فلنج‌ها

 

انواع فلنج فولادی

یکی دیگر از مواردی که در خرید فلنج فولادی حائز اهمیت است، انواع این محصولات است. فلنج‌های فولادی را می‌توان بر اساس نحوه اتصال این قطعات به لوله یا دیگر اجزای پایپینگ و همچنین با توجه به نوع آب‌بندی بین‌شان به 11 نوع مختلف تقسیم‌بندی کرد که در ادامه با هر یک از این موارد بیشتر آشنا خواهیم شد.

1-فلنج فولادی با سطح برآمده

این نوع فلنج‌های فولادی در قسمت پیشانی فلنج (یعنی قسمتی که با فلنج روبرویی متصل می‌شود) یک بخش بر‌جسته دایره‌ای‌شکل دارند. وظیفۀ این بخش برجسته این است که در زمان اتصال، گسکت (Gasket) یا همان واشر آب‌بندی، روی آن قرار می‌گیرد. همین برجستگی باعث می‌شود آب‌بندی مطلوب و بدون درزی داشته باشیم.

2-فلنج فولادی با سطح صاف

بر خلاف نوع قبل، این نوع فلنج فولادی در قسمت پیشانی سطحی صاف دارد. اگر تصمیم دارید این فلنج را به فلنج فولاد کربنی دیگری متصل نمایید، باید سطح برجسته فلنج مقابل را حذف کنید تا از اعمال فشار نامتوازن به فلنج با سطح صاف جلوگیری به عمل آید. شما می‌توانید این فلنج‌ها را در بازار با نام «پیشانی صاف» یا «فلت فیس» نیز خریداری نمایید.

3-فلنج فولادی رینگی

فلنج رینگی فولادی یا «رینگ جوینت» در سطح آب‌بندی خود یک فرورفتگی دارد که باید توسط واشر رینگی مخصوص پر شود. این واشر بین دو فلنج رینگی قرار گرفته و با ایجاد آب‌بندی، از نشتی اتصال جلوگیری می‌کند. به طور کلی این نوع فلنج‌های فولادی برای درجه حرارت و فشار بالا (دمای 400 درجه و کلاس فشاری 600 به بالا) کاربرد دارند.

4- فلنج ساکت ولد

فلنج ساکت ولد یا همان فلنج سوکتی جوشی یکی از فلنج‌های جوشی متداول است که در سایزهای 0.5 تا 2 اینچ و در کلاس‌های فشاری 150 تا 1500 به تولید می‌رسد. درون این فلنج نوعی پلۀ خاص تعبیه شده است. هنگام اتصال، لوله باید در قسمت سوکتی این فلنج داخل رفته و تا پله جلو برود. سپس از بیرون لوله، مرز بین لوله و فلنج جوشکاری می‌شود و آب‌بندی نهایی شکل می‌گیرد.

5-فلنج فولادی کور 

منظور از فلنج کور یک صفحه گرد بسته است که در پایان خطوط لوله کشی نصب می‌شود تا انسداد دائمی یا موقت را پدید بیاورد. تولید این فلنج‌ها که بسیار هم کاربردی هستند، بر اساس استاندارد ASME B16.5 و ASME B16.47 صورت می‌گیرد. فلنج فولادی کور در کلاس‌های فشاری 150 تا 1500 موجود است.

6-فلنج فولادی لپ جوینت

برای استفاده از این نوع فلنج‌های فولادی باید از قطعه‌ای به نام «کف رینگ» یا «استاب اند» (Stub End) استفاده نمود. در ابتدا کف رینگ را از درون فلنج لپ جوینت رد می‌کنند و به لوله جوش می‌دهند. به همین دلیل، فلنج لب جوینت این قابلیت را دارد که با آزادی حول انتهای Stub End بچرخد. مزیت اصلی این فلنج این است که هیچ‌گونه نگرانی بابت تنظیم سوراخ پیچ‌های فلنج وجود ندارد و فلنج با سیال در ارتباط نیست. به دلیل همین ویژگی خاص، خرید فلنج فولادی لپ جوینت بیشتر برای کاربردهایی انجام می‌گیرد که نیاز به بازو بسته شدن دائمی ندارند.

7-فلنج فولادی رزوه‌ای

این فلنج‌ها که با نام «دنده‌ای‌» نیز در بازار عرضه می‌شوند، نوعی رزوه‌های مخروطی‌شکل درون خود دارند که به لوله‌های دارای رزوه خارجی متصل می‌گردند. مزیت اصلی این فلنج‌ها، قابلیت اتصال بدون جوشکاری است. مثلاً در کاربردهایی که جوشکاری ممکن است سبب انفجار خطوط لوله شود، بهتر است از فلنج فولادی رزوه‌ای استفاده شود.

8-فلنج فولادی اوریفیس

فلنج اریفیس در قسمت رینگ خود دارای سوراخ یا سوراخ‌هایی با رزوه NPT است. به دلیل وجود همین سوراخ‌های رزوه‌ای، این نوع فلنج برای نصب تجهیزات ابزار دقیق و گیج‌های اندازه‌گیری دما، فشار و… بسیار مناسب است.

9-فلنج فولادی گلودار جوشی

فلنج‌های گلودار جوشی یکی از انواع متداول فلنج‌های فولادی است که از ابعاد 0.5 تا 24 اینچ بر اساس استاندارد ASME-B16.5 و در ابعاد 26 تا 60 اینچ بر اساس استاندارد ASME-B16.47 سری A و B ساخته به تولید می‌رسند. به طور کلی فلنج‌های گلودار سری A ضخیم‌تر، سنگین‌تر و مستحکم از سری B هستند.

10-فلنج فولادی گلو بلند جوشی

این نوع فلنج‌های فولادی که به‌اختصار LWN نیز نامیده می‌شود، در قسمت گلویی در مقایسه با نوع قبل کمی بلندتر هستند. کاربرد اصلی گلوبندهای جوشی در نازل بشکه‌ها و همچنین ستون‌های تقطیر است. برای تولید این قطعات نیز باید از الزامات ذکرشده در استاندارد ASME-B16.5 و ASME-B15.47 پیروی شود.

11-فلنج فولادی جوشی اسلیپان

فلنج فولادی اسلیپان یا همان فلنج تخت، به دلیل نصب آسان آن بسیار متداول و کاربردی است. قطر داخلی این فلنج کمی بیشتر از قطر خارجی لولۀ هم سایزش است. یعنی برای اتصال، باید لوله داخل فلنج قرار گیرد و سپس اتصال از درون و بیرون جوش داده شود. این قطعات در سایزهای 0.5 تا 60 اینچ و در انواع RF و FF به تولید می‌رسند. 

عوامل مؤثر بر قیمت فلنج فولادی

چندین عامل وجود دارد که می‌توانند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر قیمت فلنج فولادی تأثیرگذار باشند. اولین عامل همان نوع فلنج‌ است. مثلاً انواع جوشی یا پیچی هر یک ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند که می‌تواند روی قیمت آن تأثیر بگذارند.

در ضمن، اندازه و ابعاد فلنج‌ها را نباید فراموش کنیم. این فاکتورها از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر قیمت این قطعات هستند. معمولاً فلنج‌های بزرگ‌تر و با ابعاد سفارشی قیمت بیشتری دارند. از طرفی قیمت فلنج‌های فولادی که با استانداردهای بین‌المللی معتبر مانند ANSI، ASME و… مطابقت دارند، بیشتر است.

چراکه معمولاً کیفیت بهتری دارند و از جنبه‌های ایمنی و عملکردی، تمام انتظارات را برآورده می‌سازند. مطمئناً می‌دانید که عوامل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مانند تغییرات قیمت فولاد، نرخ ارز و سیاست‌های تجاری ایران نیز می‌تواند بر قیمت فلنج‌های فولادی تأثیرگذار باشد.

از این رو لازم است برای استعلام قیمت فلنج فولادی، از مراجع جدیدتر استفاده نمایید. پیشنهاد می‌شود برای اطلاع از قیمت روز فلنج فولادی با کارشناسان مجموعه آبانگاه صنعت باران تماس حاصل نمایید، یا به صفحه قیمت فلنج در سایت آبانگاه صنعت باران که به طور روزانه آپدیت می‌شود مراجعه کنید.

مهم‌ترین نکات خرید فلنج فولادی

در هنگام خرید فلنج فولادی حتماً به توصیه‌های زیر توجه داشته باشید.

• اطمینان حاصل کنید که فلنج‌ها با استاندارد‌ها و مشخصات مورد نیاز شما تطابق دارند. ابعاد و فشار کاری فلنج‌ها دو مورد از مشخصاتی هستند که حتماً باید با نیازهای پروژه همخوانی داشته باشند.
• مطمئن شوید فلنج‌ها از مواد اولیه با کیفیت و با استفاده از فولاد مقاوم و مطابق با استانداردهای صنعتی ساخته شده باشد.
• انتخاب نوع مناسب فلنج بر اساس کاربرد مورد نیاز شما بسیار مهم است. طبیعتاً فلنج‌های اسلیپان، گلودار، یا لپ‌جوینت هر یک کاربردهای خاص خود را دارند.
• حتماً برای خرید فلنج به تأمین‌کنندگان یا سازندگان معتبر و قابل اعتماد مراجعه نمایید. اطمینان حاصل کنید که تأمین‌کننده، خدمات پس از فروش مناسبی داشته باشد.

شرکت آبانگاه صنعت باران با بیشتر از 10 سال تجربه در خرید و فروش فلنج فولادی امکان خرید آنلاین این محصولات را در ابعاد دلخواه شما مخاطبین محترم فراهم نموده است. حین استفاده از خدمات فروش آبانگاه می‌توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید و سؤالات خود را مطرح نمایید.