آموزش تئوری لوله گذاری لوله پلی اتیلن و طریقه ساخت ترانشه

هنگام لوله گذاری لوله پلی اتیلن فروریختگی ترانشه در هر خاکی ممکن است اتفاق بیفتد و سالیانه منجر به مرگ تعدادی از کارگران شود. در حفاری‌های بدون مهار باید دقت ویژه‌ای در تنظیم زاویه‌ای ایمن برای شیب ترانشه شود.

نصب ساده گام به گام لوله پلی اتیلن

ساخت ترانشه: به کدهای محلی مراجعه کنید. همه بست ها[۱] و تیرک‌های ترانشه[۲] باید بالای لوله نگهداشته شوند (اگر این ممکن نیست، به توصیه‌های جزئی تر نصب مراجعه کنید). برای قطعات جوشکاری شده لوله، طول باز ترانشه باید به حدی باشد که خم شدن لوله برای قرارگرفتن درون گودال کمتر از حداقل شعاع خمش اعلام شده از سوی کارخانه سازنده باشد و موجب تاب خوردن لوله نشود. پهنای ترانشه در سطح قرارگیری لوله[۳] باید برابر با قطر خارجی لوله (OD) به اضافه ۱۲ اینچ باشد.

آب زدایی

برای ساخت و ساز ایمن و صحیح، باید سطح آب زیرزمینی همواره پایین تر از زیر لوله باشد. این عمل را می‌توان با ایجاد چاه‌های عمیق، چاله‌ها و استفاده از پمپ‌های لجن کش[۴] در ترانشه، محقق نمود.

بستر سازی

چنانچه خاک کف ترانشه بدون دشواری قابلیت برش خوردن و تراز شدن داشته باشد لوله‌ پلی اتیلن تحت فشار را می‌توان مستقیاً در کف ترانشه آماده سازی شده قرار داد.

کف ترانشه در لوله‌ های تحت فشار می‌تواند موجدار باشد، ولی باید به نرمی لوله را نگهدارد و عاری از نقاط تیز، حفره‌ها و یا کلوخه باشد. در سایر شرایط می‌توان مواد بستر را از کنده‌های حفاری تهیه کرد مشروط بر آنکه خالی از تخته سنگ باشند و در زمان حفاری بخوبی آسیاب شده باشند. کف ترانشه باید نسبتاً صاف و عاری از تخته سنگ باشد.

در مواقعی که تخته سنگ‌ها، قلوه سنگ‌ها و یا سنگ‌های بزرگی در کف ترانشه وجود دارند که می‌توانند به لوله بار نقطه وارد کنند. باید آن‌ها را از کف ترانشه برداشت و کف ترانشه را با قطعه‌هایی از مواد بستری کوبیده شده به اندازه ۴ تا ۶ اینچ، بسترسازی کرد. بستر باید از موادی روان مانند سنگریزه، ماسه، ماسه شنی و یا ماسه رسی تشکیل شده باشد که عاری از سنگ‌ها یا ذرات بزرگ‌تر از نیم اینچ باشند.

قرار دادن لوله پلی اتیلن در ترانشه

لوله‌ پلی‌اتیلن آبرسانی با قطر کمتر از ۸ اینچ و وزن تقریبی کمتر از ۶ پوند بر فوت را می‌توان بصورت دستی در ترانشه جایگذاری کرد. برای بلند کردن، جابجا کردن و پایین گذاشتن لوله‌های قطورتر و سنگین تر، نیازمند تجهیزات جابجایی هستیم. لوله‌ها را نباید روی هم انباشته کرد. نباید بیفتند و نباید به درون ترانشه هل داده یا کشیده شوند. هرگاه کسی درون یا نزدیک ترانشه است، باید نکات ایمنی لازم رعایت گردد.

روپوشی لوله پلی اتیلن

مواد روپوش باید متشکل از خاک دانه درشت مثل شن یا ماسه باشد، یا شامل خاک دانه درشت حاوی خاکه باشد مثل ماسه‌های سیلتی[۵] یا رسی[۶]. اندزه ذرات خاک در لوله‌های ۲ تا ۴ اینچی از نیم اینچ، در لوله‌های ۶ تا ۸ اینچی از سه چهارم اینچ و در سایر اندازه‌ها از یک اینچ نباید تجاوز کند.

در مواقعی که روپوش حاوی قطعاتی زاویه دار و نوک تیز است، باید روی لوله را از سنگ آسیاب شده انباشت و با بیل یا پارو فشرده کرد. در مواقعی که مواد روپوش از سنگریزه‌ها و ماسه‌های طبیعی تشکیل شده است، باید آن را در پشته‌هایی با ضخامت حداکثر ۶ اینچ در محل قرار داده و سپس آن را کوبید.

عملیات کوبش باید با استفاده از یک دستگاه کوبنده مکانیکی انجام شود. باید طبق استاندارد ASTM D698 با عنوان «روش آزمون استاندارد خواص تراکم خاک آزمایشگاهی با استفاده از اقدامات استاندارد (ft-lbf/ft³ 12400 (kN-m/m³ 600))» تراکم خاک حداقل برابر با ۸۵% استاندارد آزمون تراکم چگالی باشد. تراکم را در زیر خیابان‌ها و جاده‌ها به ۹۵% استاندارد آزمون تراکم چگالی افزایش دهید.

در زمینه طراحی سیستم لوله گذاری به روش نقب (تونلی ) Tunnel Condition در سایت آبانگاه صنعت باران بیشتر بخوانید.

 

خاکریزی روی ترانشه

خاکریز نهایی از خاک خارج شده ضمن حفاری تشکیل شده است. البته با این شرط که عاری از ذرات نامناسبی مثل کلوخه‌های بزرگ رسی، مواد آلی قلوه سنگ‌ها یا سنگ‌هایی بزرگ‌تر از ۸ اینچ و یا نخاله‌های ساختمانی باشد. در مکان‌هایی که لوله زیر جاده‌ها نصب شده است، خاکریز نهایی را در پشته‌هایی مثل آنچه قبلاً گفته شد قرار داده و سپس تا ۹۵% آزمون استاندارد تراکم چگالی فشرده سازی کنید.

در مراحل بعدی و حین کار جوشکاری لوله پلی اتیلن (Polyethylene Butt-Fusion Welding) اهمیت پیدا می کند.

[۱] Trench shoring

[۲] Trench bracing

[۳] Pipe grade

[۴] Sump pump

[۵] Silty sand

[۶] Clayey sand

---