گسکت

گسکت یک قطعه الاستومر است که تقاطع میان دو سطح را می‌پوشاند. این محصولات از مواد مختلفی مانند پلاستیک، فلز یا فوم ساخته می‌شوند.

این قطعه انعطاف‌پذیر کاربردهای زیادی دارد و در صنایع مختلفی مانند صنایع غذایی، پتروشیمی، آب و فاضلاب، معدن، متالورژی و پزشکی به ‌عنوان ابزار درزگیری، آب‌بندی، ضد لرزش و ضد صدا استفاده می‌شود.

گسکت چیست؟

گسکت که به عنوان «واشر»، «درزبند»، «لایی» و O-ring نیز شناخته می‌شود، یک قطعه پرکاربرد است که شکاف میان دو سطح را آب‌بندی می‌کند. در بیشتر موارد این محصولات از پلاستیک ساخته می‌شوند و بسته به کاربردی که دارند، در ابعاد و شکل‌های مختلفی موجودند.

رایج‌ترین نوع گسکت از نوع تخت است که دارای مقطعی دایره‌ای شکل است. وظیفه اصلی واشر جلوگیری از نشت و خروج سیالات از درزها است. به این منظور، واشر دقیقاً بین دو بخش متصل به هم قرار گرفته و تحت فشار هوا یا آب، مانع از نشتی سیال می‌شود.

مزایای گسکت یا واشر مکانیکی

از مهم‌ترین مزایای مورد انتظار این محصول که به عملکرد صحیح آن در آب‌بندی قطعات کمک می‌کند، می‌توان موارد زیر را نام برد:

• انعطاف‌پذیری مطلوب
• چگالی کم و استحکام کششی بالا 
• مقاومت در برابر مواد شیمیایی
• مقاومت در برابر فشار داخلی آب یا هوا 
• خاصیت چسبندگی عالی به قطعات
• مقاومت در برابر سایش، ارتعاش، ضربه و نوسانات دما

اگر بخواهیم به این سؤال پاسخ دهیم که مهم‌ترین مزیت و ویژگی هر گسکت چیست باید بگوییم «استحکام» آن بسیار حائز اهمیت است. واشر باید در شرایط کاری قطعات، قدرت کافی برای تحمل فشار را بدون تغییر شکل داشته باشد. در این صورت می‌تواند عملکرد اصلی خود را به عنوان یک درزگیر محکم انجام دهد.

کاربردهای گسکت  

گسکت‌ها را در بسیاری از کاربردهای صنعتی می‌بینیم. از این میان صنایع نظامی، هوافضا، فراوری مواد غذایی، پتروشیمی، لوله‌کشی، ماشین‌آلات و پزشکی مهم‌ترین موارد هستند.

البته کاربردهای خانگی را نباید فراموش کنیم. مثلاً وسایلی مانند یخچال برای حفظ هوای سرد در فضای داخلی‌شان دارای گسکت هستند. همچنین همۀ ما گسکت‌ها را در ماشین‌آلات، لوله‌ها، شیرها و پمپ‌ها دیده‌ایم.

انواع گسکت

گسکت‌ها در انواع و استانداردهای مختلفی تولید و به بازار عرضه می‌شود، اما این محصولات را می‌توان بر اساس مواد سازنده به دسته‌های زیر تقسیم‌بندی کرد:

• گسکت غیرفلزی
• گسکت فلزی
• گسکت سیلیکونی
• گسکت کامپوزیتی

• گسکت غیرفلزی

یکی از مهم‌ترین انواع گسکت که فروش بالایی در بازار این محصول دارد، گسکت غیرفلزی است. گسکت‌های غیرفلزی همان‌طور که انتظار می‌رود این توانایی را دارند که به راحتی و با فشاری کم فشرده شوند.

این محصولات ارزان‌تر بوده و نسبت به انواع دیگر متداول‌تر هستند. گرافیت، لاستیک، تفلون، PTFE و فیبر غیر آزبست فشرده شده (CNAF) مهم‌ترین متریال ساخت گسکت غیرفلزی هستند.

گسکت لاستیکی یا «رابر» یکی از قدیمی‌ترین محصولات در فناوری آب‌بندی قطعات است. شاید رایج‌ترین کاربرد گسکت‌های لاستیکی برای استفاده در خودرو است.

جایی که این قطعات اغلب روی درهای اصلی و درب صندوق عقب برای جلوگیری از ورود رطوبت و سایر آلاینده‌ها استفاده می‌شوند. کاربردهای صنعتی گسکت لاستیکی نیز شامل لوله‌کشی مخازن و تجهیزات آب‌بندی مانند پمپ‌ها، سوپاپ‌ها، نوار نقاله و… می‌شود.

این قطعات دائماً در معرض فشار سیالات و ذرات ساینده هستند. در ضمن، در این نوع محیط‌ها بار حرارتی بالایی ایجاد می‌شود. بنابراین خرید گسکت با کیفیت بالا برای چنین کاربردهایی ضروری است.  

• گسکت فلزی

افرادی که برای خرید گسکت فلزی اقدام می‌کنند، ممکن است این محصول را به نام‌های واشر حلقه‌ای یا RTJ نیز مشاهده کنند. با توجه به جنس فلزی این محصولات، در فشارها و دماهای بالا استفاده می‌شوند. شکل این واشرها وقتی بین دو فلنج فشرده می‌شوند، در آب‌بندی قطعات تأثیر زیادی دارد.

واشرهای فلزی ممکن است رینگ داخلی و یا خارجی داشته باشند. اگر در گسکت فلزی از رینگ داخلی استفاده شده باشد، از خوردگی فلنج جلوگیری کرده و کیفیت آب‌بندی افزایش می‌یابد.

معمولاً در کاربردهای حساس از رینگ‌های فولادی با ضخامت حداکثر 3.5 میلی‌متر استفاده می‌شود. درزگیر فلزی در کنار در فلنج‌های ساده یا با سطح برجسته و فلنج ‌ای زبانه و شیاردار به کار می‌رود.

مهم‌ترین متریال‌های ساخت گسکت فلزی عبارت‌اند از:

• آهن نرم
• فولاد کم‌کربن
• فولاد ضدزنگ (استنلس استیل)
• آلیاژ مونل
• آلیاژ اینکونل

این محصولات نسبت به انواع لاستیکی وزن بیشتر و قیمت بالاتری دارند.

• گسکت سیلیکونی

واشر سیلیکونی که برای اولین بار در سال 1953 اختراع شد، به دلیل دارا بودن اتم‌های سیلیکون در ساختار مولکولی‌اش، به واشر سیلیکونی معروف است. این محصول در برابر مواد شیمیایی مانند اسیدها، بازها، روغن‌ها، حلال‌ها، آب، گرما و تشعشع کاملاً مقاوم است. بنابراین یک انتخاب ایده‌آل برای کاربردهای فرآوری مواد غذایی است.

• گسکت کامپوزیتی یا نیمه فلزی

در صورتی که در ساخت واشر از ترکیبی از مواد فلزی و غیرفلزی استفاده شود، اصطلاحاً یک گسکت کامپوزیتی تولید شده است. ازآنجا که بر اساس کاربرد ترکیب‌های مختلفی در ساخت این محصولات به کار می‌رود، در فشارها و دمای مختلفی قابل استفاده هستند. گسکت زخم اسپیرال و کامپروفیل دو مورد از مهم‌ترین واشرهای کامپوزیتی بازار هستند.

استاندارد طراحی و ساخت گسکت

1. استانداردهای ساخت واشر فلزی و نیمه فلزی

• ASME B16.20
• API 601
• MSS SP44
• BS 3381

1. استانداردهای ساخت غیرفلزی

• ASTM F36
• ASME B16.21

نحوه تست و ارزیابی واشر 

پس از تولید گسکت این محصولات تحت آزمایشاتی مانند تست فشرده‌سازی داغ (Hot Compression) قرار می‌گیرند. این آزمایش میزان گرمایی را که واشر می‌تواند بدون ایجاد آسیب یا خرابی تحمل کند را تعیین می‌کند.

سپس لازم است وجود یا عدم وجود نشتی در محصول بررسی شود و در صورت وجود مشکلاتی مانند سوراخ یا ترک، محصول به بازار عرضه نشود. به عنوان آخرین مرحله در فرایند تولید، تکنسین‌های کارخانه بررسی نهایی محصول را انجام می‌دهند و قبل از خروج از کارخانه، آن را از نظر تمام جنبه‌های فنی بازرسی می‌کنند.  

ویژگی‌های مورد انتظار گسکت باکیفیت

• سازگاری متریال سازنده با محیط و سیال
• استحکام مناسب و توانایی تحمل فشار و درجه حرارت محیط کاری
• ماندگاری و طول عمر بالا
• برآورده ساختن نیازها و الزامات کارفرما
• متراکم شدن تحت فشار داخلی و خارجی و جلوگیری کامل از نشت سیال
• حفظ شکل، ضخامت و استحکام در هنگام اعمال نیرو  
• سهولت در جدا شدن پس از استفاده و تعویض آسان  

قیمت گسکت

قیمت انواع گسکت تحت تأثیر عوامل متعددی است. این موضوع در کشور ما که ثبات اقتصادی چندانی ندارد بیشتر صدق می‌کند. از آنجا که قیمت گسکت نوسانات زیادی دارد، پیشنهاد ما این است که برای استعلام قیمت با کارشناسان ما تماس بگیرید یا به لیست قیمت واشر و گسکت که به طور دائمی به‌روز می‌شود مراجعه نمایید.

راهنمای خرید گسکت

برای خرید گسکت باید به پارامترهای مختلفی توجه کنید که مهم‌ترین آن‌ها کاربرد موردنظر شما و شرایط کاری گسکت است. حتماً در حین خرید گسکت توجه کنید که متریال سازنده آن در دمای کاری مورد نظر قابلیت ادامه کار داشته باشد. همچنین فشار کاری، مقاومت به خوردگی و ابعاد واشر نیز در خرید این محصول تأثیر بالایی دارند.   

مطمئناً انتخاب بهترین درزگیر تأثیر مثبت زیادی بر طول عمر سیستم لوله‌کشی خواهد داشت. یک انتخاب بهینه می‌تواند از خسارات سنگین و جبران‌ناپذیری جلوگیری کند. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم در انتخاب و خرید گسکت دقت زیادی به خرج دهید.

سایت آبانگاه صنعت باران آماده است که سفارشات شما مخاطبین محترم برای خرید این محصول را دریافت کرده و بهترین خدمات تحویل را ارائه دهد. برای مشاوره رایگان می‌توانید با کارشناسان آبانگاه تماس گرفته و سؤالات خود را مطرح نمایید. همچنین می‌توانید ابهامات و سؤالات خود را در بخش نظرات بنویسید.

جمع‌بندی

اینجا سعی کردیم مختصراً به این سؤال پاسخ دهیم که گسکت چیست و برای چه کاربردهایی استفاده می‌شود. همچنین با استانداردهای تولید و قابلیت‌های مورد انتظار آن نیز آشنا شدیم.

از آنجا که خرید این محصول، کاری بسیار حساس است و اشتباه در انتخاب گسکت ممکن است خطرات زیادی به دنبال داشته باشد، پیشنهاد می‌کنیم قبل از خرید، مشخصات فنی خود را تعیین کنید یا در صورت داشتن هرگونه سؤالی درباره این محصول، با کارشناسان ما در تماس باشید.